Duurzaamheidsrapportage: verplichting én kans

Duurzaamheidsrapportage in het kort:

• Er zijn verschillende verplichte rapportages, alle met hun eigen vereisten.
• Een duurzaamheidsrapportage is een belangrijke graadmeter in een toekomstbestendig vastgoedportfolio.
• Een goed startpunt is de webchecker van RVO.

Soorten duurzaamheidsrapportages

In de Europese Unie bestaat veel wet- en regelgeving op het gebied van duurzaamheid, gericht op verschillende doelgroepen. De overkoepelende ambitie: een klimaatneutrale Europese Unie in 2050. De geldende regels verplichten tot concrete acties, waaronder inzicht geven in hoe duurzaam jouw organisatie opereert. Duurzaamheidsrapportages zijn er in allerlei vormen. We zetten de voornaamste rapportages – in relatie tot de gebouwde omgeving – voor je op een rij:

Energiebesparingsplicht

Organisaties die per jaar meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 gas verbruiken hebben sinds 1 juli 2023 een energiebesparingsplicht. Dat betekent dat zij alle energiebesparende maatregelen (zoals te vinden op de Erkende Maatregelenlijsten energiebesparing, EML) met een terugverdientijd van maximaal vijf jaar moeten uitvoeren. Organisaties met een energiebesparingsplicht moeten elke vier jaar over hun energieverbruik rapporteren via de Informatieplicht energiebesparing en/of via de Onderzoeksplicht energiebesparing.

Energielabel C kantoren

Een kantoorgebouw van minimaal 100 vierkante meter moet, volgens het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), minimaal voldoen aan energielabel C. In de praktijk betekent dit een energieverbruik van maximaal 225 kWh per vierkante meter per jaar. De verplichting ‘Energielabel C kantoren’ wordt sinds 1 januari 2023 gehandhaafd.

EED-audit: grote ondernemingen geven inzicht in hun energieverbruik

Bedrijven met een personeelsbestand van minimaal 250 fte, een jaaromzet van meer dan 50 miljoen euro óf een balanstotaal van minimaal 43 miljoen euro, hebben een EED-auditplicht. Die maakt inzichtelijk welke mogelijkheden er zijn om energie te besparen en om te verduurzamen. De EED-audit valt binnen de Europese Richtlijn Energie-Efficiëntie (Energy Efficiency Directive of EED) en moet elke vier jaar uitgevoerd worden.

Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een nieuwe Europese richtlijn die bedrijven verplicht te rapporteren welke invloed hun ondernemingsactiviteiten hebben op mens en milieu. De CSRD geldt voor uiteenlopende bedrijven en wordt gefaseerd van kracht:

• Sinds 1 januari 2024 voor organisaties die onder de NFRD vielen, de voorloper van de CSRD. Dat zijn vooral banken en vastgoedbeleggers.
• Per 1 januari 2025 geldt de CSRD voor niet-beursgenoteerde bedrijven met meer dan 250 medewerkers, meer dan 40 miljoen euro aan jaaromzet of meer dan 20 miljoen euro op de bedrijfsbalans.
• Per 1 januari 2026 is de CSRD van kracht voor beursgenoteerde mkb-bedrijven.

De CSRD verplicht tot:

• Het meten van langetermijndoelstellingen.
• Het ondergaan van een externe accountantscontrole.
• Rapportage over niet-financiële indicatoren: aandacht voor sociaal kapitaal.
• Rapportage volgens het dubbele-materialiteitsprincipe: ondernemingen moeten inzicht geven in welke mate zij kansen en plannen creëren ter verduurzaming.

EU Taxonomie: laten zien hoe duurzaam je bent

De CSRD-richtlijn is een voorbeeld van Europese wetgeving die verduurzaming nastreeft. De EU Taxonomie heeft hetzelfde doel, maar is geen wet. Het is een classificatiesysteem waarmee bedrijven en investeerders moeten laten zien hoe duurzaam hun beleggingen zijn. Oftewel: de EU Taxonomie definieert wat duurzaam is.

Dit levert een duurzaamheidsrapportage op:

• Je organisatie voldoet aan zijn verplichtingen.
• Je krijgt inzicht in de duurzaamheidsprestaties van je organisatie. Loop je nog op schema om je duurzaamheidsambities te halen?
• Het laat zien waar energie- en kostenbesparingen te behalen zijn.

Aan de slag met een duurzaamheidsrapportage

#1 Zoek uit welke regels voor jouw organisatie gelden

Een goed startpunt om in kaart te brengen welke verplichtingen voor jouw organisatie gelden, is de webchecker van RVO. De webchecker houdt rekening met vastgoedeigenaren. Een andere vliegende start biedt de infographic van DWA-zuster BlueTerra. Dit overzichtelijke stroomschema maakt onderscheid tussen Nederlandse en Europese wetgeving. Het geeft duidelijk weer bij welk energiegebruik verschillende wetgeving van toepassing is.

#2 Maak een planning

Zeker als een duurzaamheidsrapportage omvangrijker is en er een deadline is voor het opstellen ervan, is het verstandig om op tijd te beginnen en te bekijken wat de rapportage precies moet omvatten. Het is meteen ook het moment om te bepalen of je de rapportage zelf uitvoert of laat uitvoeren. Houd vanzelfsprekend goed bij wanneer de wetgeving erachter ingaat en wanneer er vervolgstappen of een nieuwe rapportage verwacht wordt. Verschillende rapportages zijn namelijk periodiek.

#3 Vertaal je rapportage naar een toekomstbestendig vastgoedportfolio

Hoewel de duurzaamheidsrapportage voorkomt uit een verplichting, kun je het ook zien als hoofdzaak in plaats van als noodzaak. Laat het een ideaal ijkpunt of startpunt voor je eigen duurzaamheidambities zijn. Maak je vastgoed bijvoorbeeld Paris Proof: energiezuinig en klaar voor 2050. Of zet de stap naar een aardgasvrije energievoorziening of het verminderen van het watergebruik.
Kortom, bedenk hoe je jouw duurzaamheidsrapportage vertaalt naar een duurzamer en toekomstbestendig vastgoedportfolio. DWA kan je daar uitstekend bij helpen, bijvoorbeeld met de toepassing van de Carbon Risk Real Estate Monitor (CRREM).

#4 Bereid je voor op toekomstige ontwikkelingen

Nieuwe wetgeving stelt steeds strengere eisen aan duurzaamheidsrapportages. Zo wordt het dubbele-materialiteitsprincipe van kracht. Ondernemingen moeten niet alleen rapporteren welke plannen zij maken ter verduurzaming, maar ook in hoeverre hun investeringen duurzaamheidsrisico’s met zich meebrengen. Denk aan grondstoffenschaarste en extreem weer. Bereid je voor op de toekomst met behulp van:

Slimme technologie: gebouwautomatisering- en controlesystemen (GACS) zijn volgens de EPBD III-wetgeving vanaf eind 2025 verplicht voor utiliteitsgebouwen met installaties vanaf 290 kW. Het is van belang om nu al te bepalen welke data je nodig hebt om te verduurzamen. DWA kan daarvoor zijn monitoringstool Bright Building inzetten.

Real-time rapportages: rapportages moeten steeds specifieker worden. Een Smart building maakt het makkelijker te voldoen aan de eisen. Die verzamelen real-time data – via sensoren en applicaties – over de processen in het gebouw.